maandag 21 januari 2019

Geld speelt in de kunst geen rol!

Uniek boek | Werken met een model


Werken met een model is ook een geldkwestie


Alle reden om eens de geldkant te kijken


 


Geld speelt in de kunst geen rol!
Veel modellen halen dit bedrag niet per poseersessie


Vergoeding van modellen

Normaal gesproken wordt het werk van een kunstmodel per sessie of per uur vergoed. Die vergoeding zal in het algemeen wel in geld zijn. Maar we komen ook nog wel eens voorstellen tegen als "Een vermelding van je naam bij mijn expositie" en "beloning middels een schilderij of een tekening". Deze laatste regeling is kennelijk afgekeken van de TFP (Time for print) constructie die je in de wereld van de fotografie regelmatig tegenkomt.


Het is natuurlijk aan ieder model zelf  om  te besluiten of deze niet-geldelijke vergoedingen interessant genoeg zijn om te komen poseren .  De grote groep modellen die het werk puur als een bijverdienste doet sluit je er in elk geval wel mee buiten.


Maar in het grootste deel van het loven- en biedenspel rond de vergoeding voor het poseren praten we toch over een vergoeding in Euro’s.

Wat is een normaal tarief voor poseerwerk?

En dan komt vooral bij beginnende modellen en bij tekenaars die nog niet veel ervaring met modellen hebben natuurlijk de vraag omhoog "wat is nu eigenlijk het normale tarief voor poseerwerk?".

Situatie in 2024

Op het moment van dit schrijven in het voorjaar 2024, zien we dat het grootste deel, ongeveer 75% van de tekenclubs, een minimaal tarief van  50 tot 60 euro per teken- of schildersessie hanteert.

Rijksacademies zaten vroeger meestal iets lager maar dat verschil is inmiddels wel weg. Wat daar wel speelt is dat deze elke betaling doorspelen naar de belastingdienst. Dat kan je een terugbetaling via de inkomstenbelasting opleveren. Iets om rekening mee te houden als je voor een rijksacademie poseert.

Lagere beloningen zijn zeer sporadisch en komen eigenlijk alleen nog hier en daar bij portrettekenen voor. Waarschijnlijk is die lagere vergoeding is dat samenhangt met het feit dat modellen die een keertje portret willen komen zitten meestal nog wel te vinden zijn. En er zijn een paar uitschieters naar de andere kant . We praten dan over vergoedingen die richting de 35 of 40 euro per uur(!) gaan. Dat vinden we bij bedrijven dit werken voor animaties, computergames en dergelijke waar zakelijke belangen een rol spelen. Dit soort bedrijven zijn zeldzaam.

Je reiskosten gooien roet in het eten

Niet elk model woont echter in de buurt van de tekenclub of academie. En reiskosten kunnen met de  brandstofprijzen in 2024 fors oplopen. Om over de kosten van de trein en/of de bus nog maar te zwijgen waar ook jaarlijks de prijzen stevig verhoogd worden. Als vuistregel met het openbaar vervoer kun je iets van een euro per te reizen kilometer inschatten. Dat klopt vaak aardig. Dus krijg je een vergoeding van 50 euro, dan moet de afstand niet meer dan 25 km zijn, daarna moet er eigenlijk geld bij en moet je dus niet meer voor de vergoeding gaan poseren. 

Veel tekenclubs en academies begrijpen dit ook.  Daarom wordt er bij modellen die verder weg wonen regelmatig een tegemoetkoming in de reiskosten gegeven. Dan houd je tenminste nog iets over als model.

Ervaren modellen kunnen onderhandelen

Soms wordt er van deze min of meer geaccepteerde standaardvergoedingen afgeweken of worden er verschillende tarieven geïntroduceerd. We zien verschillende tarieven bijvoorbeeld bij naakt en niet-naakt poseren. Voor een naaktsessie wordt dan enkele euro's meer betaald dan voor gekleed poseren. Zo komen we ook voor "portrettekenen" naar omlaag afwijkende tarieven tegen. Deze tarieven zijn in het algemeen enkele euro's lager onder het motto "daar kun je gemakkelijker mensen voor krijgen". Zo zien we dat het westerse kapitalisme met prijzen op basis van vraag en aanbod zelfs zijn intrede heeft gedaan in het modeltekenen.

Een ervaren of gespecialiseerd model kan in het algemeen rustig meer vragen. Heel vaak zijn daar gewoon mogelijkheden voor. Het is ook niet ongebruikelijk dat de leden van een tekenclub die beperkt wordt door een bestuur, zelf geld inzamelt voor bepaalde modellen die men als beter dan het gemiddelde beschouwt. Dit verschijnsel wordt de laatste jaren steeds gebruikelijker, omdat veel besturen van tekenclubs alleen kijken naar de kosten van een model en totaal niet naar de kwaliteit. Overigens zijn ze hier vaak toe gedwongen door het wegvallen van subsidies en dergelijke, maar dat maakt het feit voor jou als model nog niet anders.

Afwijkend tarief voor naakt?

Voor modellen die volledig hun werk hebben gemaakt van hun poseerwerk heeft een afwijkend poseertarief voor ongekleed werken iets onlogisch. Als professioneel model heb je in principe elke dag drie dagdelen tot je beschikking. In één dagdeel doe je één poseersessie. Of je die poseersessie al dan niet met kleren aan doet maakt voor een professioneel model echt totaal geen enkel verschil. De tijd ben je altijd kwijt. Klaar. De reden lijkt meer psychologisch te zijn. 

Of vindt men naakt poseren toch nog een beetje "raar"?

Misschien dat je met een paar euro extra een beginnend model stimuleert om ongekleed te gaan poseren? Erg waarschijnlijk lijkt me dat niet. Het geeft eigenlijk meer een beetje het gevoel dat de tekenclub of de academie dat naakt poseren ergens toch een beetje "raar" of ongemakkelijk vindt. 

En dat er daarom maar een paar euro extra voor op tafel moet komen om het model over de denkbeeldige streep te trekken.

Doorbetalen van de pauze

Een ander verschil wat je tegenkomt bij het bepalen van de vergoeding is de lengte van de sessie. De meeste sessies zijn tweeënhalf uur. Een argument dat dan soms gebruikt wordt om het tarief wat te verlagen is dat men ook een pauze heeft. 

Of dat men sessies heeft die wat korter zijn dan gemiddeld. Hier geldt hetzelfde verhaal als hierboven: Een professioneel model heeft gewoon een dagdeel voor de betreffende club of academie gereserveerd. En de exacte duur speelt dan echt geen rol. Evenmin als de lengte van de pauze. Dit soort regelingen hebben een puur economische achtergrond en hoe je daar als model mee om gaat speelt daar geen rol. Niet echt netjes eigenlijk, maar het speelt veel.

Cursisten vullen zelf de vergoeding aan.

Een aantal academies beseft zelf heel goed dat men niet al te best van betalen is. Het komt dan nog wel eens voor dat de docent, al dan niet samen met de cursisten het tarief voor een ervaren model aanvult tot een meer acceptabel en gangbaar niveau. 

Bizarre regelingen

Er is zelfs een (bekende!) academie die zogenaamd een boetseercursus zonder model aanbiedt. De docent en de cursisten regelen dan zelf het model en betalen dit uit met geld dat men samen bijeenbrengt. Het bestuur wordt daar inclusief gewoon buiten gehouden en mag zelfs niet weten dat dit speelt en hoe hoog de vergoeding is. Het is bizar maar het is wel realiteit.

Heeft uw club problemen met modellen vinden? 

Heeft uw tekenclub wel eens problemen met het vinden van goede modellen? Of zeggen modellen vaak met vage redenen af? Check dan je voorwaarden eens tegen het voorgaande verhaal. Wellicht zit daar iets van een verklaring bij. Want niet elk model is assertief genoeg om ronduit te zeggen dat ze eigenlijk geen zin heeft om voor te lage vergoeding te komen. En dan vinden ze wel andere argumenten om niet voor een te laag bedrag te komen. Of ze komen op het laatste moment helemaal niet. Ook niet ongebruikelijk. 

Meer weten over de rol die geld kan spelen bij het werken met modellen? Dan is dit boek er voor jou.

BESTELLEN
Stuur een e-mail naar tekenmodel@yahoo.com of jetjesibie@gmail.com 
en je krijgt het e-boek retour 
met een tikkie/betaalverzoekje van zeven euro.  
Kan het nog simpeler?





 LEES JIJ JETJE'S DAG OOK AL?


 

Meer informatie over Team Jetje